نوشتۀ بیژن برهمندی این متن برای انتشار در وب‌سایت فارسی سازمان اقدام آشکار، ویرایش شده است. این مصاحبه را در وب‌سایت rfi فارسیبخوانید.
به عقیده فرید حائری نژاد، مشاور سازمان اقدام آشکار جهانی، تابوی ارائه مطالب درباره دگرباشان جنسی در رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور تا اندازه زیادی شکسته شده است.”
“سازمان اقدام آشکار جهانی (ایگل هرک سابق)” سازمانی است که حدود بیست سال پیش تاسیس شده است و در پنج قاره دنیا فعالیت دارد.
در منشور این سازمان بین‌المللی آمده است که “ما بر پایه ارزش‌های راستی، برابری، احترام، تفاوت و همکاری، فعالیت خودمان را متمرکز بر ارتقای زندگی آنانی قرار داده‌ایم که شاهد تبعیض و سوء رفتار دیگران هستند، چون هویت یا گرایش جنسی متفاوتی از بقیه جامعه خود دارند، یا بیانی متفاوت از جنسیت بقیه را در زندگی روزمره خود، اختیار کرده‌اند.”
منشور این سازمان چهار هدف عمده را در پیش خود قرار داده است:
– کوشش برای تغییر قوانین، فعالیت‌ها و سیاست‌های تبعیض‌آمیز
– کوشش برای ساختن دنیائی منصف و برابر
– کوشش برای کاهش سطح خشونت‌های خانوادگی، اجتماعی و حکومتی
– و سرانجام تلاش برای محکوم کردن تمامی اشکال خشونت علیه اشخاص
این منشور تاکید می‌کند که امروز بیشتر از ۸۰ کشور جهان هنوز به خاطر رفتارهای همجنس‌خواهانه توام با رضایت، افراد را مجازات می کنند. انسان‌ها در ارتباط با مسائل جنسی و جنسیتی بازداشت می‌شوند، مجبور به درمان‌های روانی می‌شوند یا مجبور به ازدواج می‌گردند و …
یکی از مسئولان ایرانی این سازمان در مصاحبه‌ای توضیح داده است که مشکل فعالیت آنها این است که اساساً صحبت کردن از حقوق جنسی در برخی جوامع از جمله ایران ممنوع است. او می‌گوید در پنج کشور دنیا از جمله ایران مجازات اعدام برای همجنسگرایان در نظر گرفته شده است.
این سازمان که مرکز آن در نیویورک است و دفاتری نیز در برخی کشورهای دیگر دارد، اینک مدتی است که موضوع ایجاد همدلی با رسانه‌های فارسی زبان را در هماهنگی با اهداف خود در دستور کار دارد.
برای تحقق این کار، کسانی از سوی این تشکیلات برای روزنامه نگاران ایرانی کارگاه‌هایی تدارک می بینند که در آنها چگونگی برخورد حرفه‌ای با این پدیده اجتماعی، و بکارگیری ضوابط حقوق بشری در داوری نسبت به حوادثی که در این عرصه در جوامع مختلف اتفاق می‌افتند، مورد توجه قرار دارد.
این سازمان که اینک چند سالی است که در حوزه ایران فعالیت می‌کند، برگزاری کارگاه‌هایی برای روزنامه‌نگاران مهاجر ایرانی در کشورهای مختلف جهان را در دستور کار خود قرار داده است.
چند روز پیش چنین کارگاهی در پاریس نیز بر پا شد و تعدادی از روزنامه‌نگاران ایرانی ساکن این شهر در آن شرکت کردند.
برای آشنائی با آنچه در این کارگاه‌ها می‌گذارد گفتگویی داریم با فرید حائری‌نژاد گرداننده این کارگاه در پاریس و مشاور اقدام آشکار که شما را به شنیدن آن دعوت می‌کنیم. وی حدود دو دهه سابقه فعالیت در رسانه دارد و علاوه بر همکاری با چند تلویزیون کانادائی، مدت‌ها سردبیر رادیو زمانه در هلند بوده است.
فرید حائری‌نژاد در پاسخ به پرسشی درباره محتوی آموزشی این کارگاه‌ها می‌گوید توضیح قوانین مربوط به مجازات لواط در قانون مجازات اسلامی، قوانین حاکم بر رفتار شهروندان، آزار و اذیت‌های فرا قانونی و هموفوبیا (دگرباش جنسی هراسی) از جمله نکاتی هستند که در این نشست‌ها مطرح می‌شوند. او یادآوری می‌کند که همین رفتارهای تبعیض‌آمیز است که باعث مهاجرت وسیع همجنسگرایان به خارج از ایران می‌گردد.
حائری‌نژاد درباره روزنامه‌نگاران ایرانی می‌گوید در برخورد با آنها تقریباً همان واکنش‌هایی را می‌توان مشاهده کرد که در مورد یک فرد عادی ایرانی و یا یک روشنفکر ایرانی دیده می‌شود. یعنی این مسئله هراس از جامعه دگرباش جنسی در مورد آنها هم صدق می‌کند.
او بیاد می‌آورد که برخی از این روزنامه‌نگاران که به توصیه مسئولان رسانه محل کار خود – ولی با ناخشنودی – در این کارگاه‌ها شرکت داشتند، پس از پایان کار اعلام کردند که اطلاعات جالبی بدست اورده‌اند و آشنائی قبلی آنها با این پدیده کم بوده است.
به عقیده حائری‌نژاد تابوی ارائه مطالب درباره دگر باشان جنسی در رسانه‌های خارج از کشور تا اندازه زیادی شکسته شده است.
او معتقد است که در ایران هم اوضاع بشکل کمرنگی – در برخی عرصه ها – رو به بهبود است. مثلاً در مواردی استفاده از واژگان مناسب تر رواج بیشتری یافته است. او می‌گوید حتی در قانون جدید مجازات اسلامی هم از واژه “همجنس‌گرا” استفاده شده است.
اذعان به موجودیت این گرایش‌های فراهنجاری هم گاهی در برخی رسانه‌ها منعکس می‌شود.
با این حال فرید حائری‌نژاد می‌گوید ادبیاتی که در ایران استفاده می‌شود و نحوه برخوردی که رسانه‌ها با این مسئله دارند در مجموع پیرو سیاست های حاکم است.
او البته در مورد رسانه‌های خارج از کشور نظر مثبتی دارد و می‌گوید فضای رسانه‌ای در سال‌های اخیر بسیار بهتر شده است که شاید بشود آن را زائیده فضائی دانست که اینترنت بوجود آورده و به کسانی فرصت داده است که بطور پنهان حرف‌هایشان را در این فضا مطرح کنند.
