آیا همه باید میل جنسی و عاطفی داشته باشند؟
زینب پیغمبرزاده
امروزه تبلیغ داروهای افزایش میل جنسی همه جا به چشم می‌خورد; از پشت شیشه عطاری‌ها و داروخانه‌های ایران گرفته تا شبکه‌های ماهوارهای و فضای مجازی فارسی‌زبان. این داروهای گیاهی و شیمیایی معمولا تحت عنوان «درمان» آنچه که سردی جنسی نامیده می‌شود، به فروش می‌رسند و بنابراین تاکید دارند فردی که میل جنسی ندارد یا با معیاری که چندان روشن نیست میل جنسی کافی ندارد، «بیمار» است و نیاز به درمان دارد. گروه هدف این تبلیغات خیلی اوقات افرادی هستند که ازدواج کرده‌اند و افزایش میل و توان جنسی آن‌ها به عنوان یک ضرورت برای گرم نگه داشتن کانون خانواده تلقی می‌شود.
اگر فوروم‌ها و تالارهای گفتگو در فضای مجازی یا برنامه‌های مشاوره در اینترنت و شبکه‌های ماهوارهای را دنبال کرده باشید، احتمالا دیده‌اید که بسیاری از افراد نگران اندک بودن میل جنسی خود یا شریک جنسی‌شان هستند و البته متر و معیاری هم که برای سنجش میزان میل جنسی دارند چندان روشن نیست. اما آیا واقعا نبود یا کمبود میل جنسی و عاطفی یک بیماری است و نیاز به درمان دارد؟
سال‌ها پیش، روانشناسان و پزشکان نبود یا کمبود میل جنسی یا عاطفی را یک مشکل ارزیابی می‌کردند و به دنبال ریشه‌یابی و «درمان» آن بودند. همان طور که سال‌ها گرایش به هم‌جنس یا گرایش به بیش از یک جنس و جنسیت و همچنین نپذیرفتن جنسیتی که جامعه به فرد نسبت می‌دهد (تراجنسی و تراجنسیتی بودن) هم بیماری تلقی می‌شد و روانشناسان و پزشکان مختلف ادعای درمان افرادی با این گرایش‌ها یا هویت‌ها را داشتند، اما به تدریج با تلاش فعالین اجتماعی تنوع جنسی و جنسیتی افراد پذیرفته شد و بی میلی جنسی و عاطفی نیز مثل همجنسگرایی، دوجنسگرایی و ترنس بودن از لیست بیماری‌های روانی حذف شد و به عنوان یک امر طبیعی مورد پذیرش قرار گرفت.
طیف هیچ‌جنسگرایی
هیچجنسگرا یا بی‌جنسگرا (asexual) به طیف گسترده‌ای از افراد با گرایش‌های جنسی و عاطفی مختلف اطلاق می‌شود. یک فرد هیچجنسگرا ممکن است تمایلی به برقراری رابطه جنسی نداشته باشد، به ندرت چنین تمایل داشته باشد، یا تنها در شرایط خاصی چنین میلی را تجربه کند.
به طور کلی گرایش جنسی و گرایش عاطفی دو جنبه متفاوت هستند که لزوماً همیشه کاملاً بر هم منطبق نیستند. یک فرد می‌تواند به برقراری رابطه جنسی با هم‌جنس، جنس دیگر، بیش از یک جنس و جنسیت و یا هیچ‌کدام از این‌ها علاقه داشته باشد. علاوه بر این، این فرد ممکن است به برقراری رابطه عاطفی با هر یک از این گروه‌ها یا هیچ‌کدام از آن‌ها تمایل داشته باشد. مثلاً ممکن است فردی علاقه به برقراری رابطه جنسی نداشته باشد، اما تمایل داشته باشد که با یک شریک هم‌جنس رابطه عاطفی داشته باشد. چنین فردی یک هیچ‌جنسگرای هم‌عاطفه‌گراست.
طیف گرایش‌های جنسی (sexual orientation):
- هیچجنسگرا (asexual): شخصی که تمایل جنسی را تجربه نمی‌کند.
- کم‌جنسگرا (graysexual): شخصی که تمایل جنسی را به ندرت تجربه می‌کند.
- هیچجنسگرا عاطفی (demisexual): فردی که تمایل جنسی را بدون رابطه عمیق عاطفی تجربه نمی‌کند.
- جنسی (sexual): شخصی که تمایل جنسی را تجربه می‌کند:
- دگرجنس‌گرا (heterosexual): فردی که مطلقاً گرایش جنسی به جنس یا جنسیت دیگر دارد.
- دوجنس‌گرا (bimosexual): فردی که گرایش جنسی به بیش از یک جنس یا جنسیت دارد.
- همجنسگرا (homosexual): فردی که مطلقاً گرایش جنسی به جنس یا جنسیت مشابه خود دارد.
طیف گرایش‌های عاطفی (romantic orientation):
- هیچ‌عاطفه‌گرا (romantic): فردی که تجربه گرایش عاطفی ندارد.
- کم‌عاطفه‌گرا (grayromantic): شخصی که تمایل عاطفی را به ندرت تجربه می‌کند.
- عاطفی (romantic): شخصی که تمایل عاطفی را تجربه می‌کند:
- دگرعاطفه‌گرا (heteroromantic): فردی که گرایش عاطفی به جنس یا جنسیت دیگر دارد.
- دوعاطفه‌گرا (homoromantic): فردی که گرایش عاطفی به بیش از یک جنس یا جنسیت دارد.
- هم‌عاطفه‌گرا (homoromantic): فردی که گرایش عاطفی به جنس یا جنسیت مشابه خود دارد.
جنبش هیچ‌جنسگرایان
امروزه بسیاری از گروه‌های فعال در حوزه دگرباشان و رنگین کمانی‌ها خودشان را مدافع حقوق +LGBTIَA می‌دانند که حروف ابتدای کلمات زن همجنسگرا (Lesbian) مرد همجنسگرا (Gay)، دوجنس‌گرا (Bisexual)، میان‌جنسی (Intersex)، هیچجنسگرا (Asexual) است. فعالین هیچجنسگرا علاوه بر عضویت در سازمان‌های دگرباش گروه‌های مختص به خود را هم دارند. مثلاً می‌توانید به وبسایت شبکه مشاهده‌پذیری و آموزش هیچ‌جنسگرایان مراجعه کنند.
برای مطالعه بیشتر
متاسفانه هنوز منابع زیادی در این زمینه به زبان فارسی در دسترس نیست، اما آویشن، آموزشگر حرفه‌ای سلامت ولذت جنسی، یکی از برنامه‌های رادیویی‌اش را به این موضوع اختصاص داده است. اگر فکر می‌کنید ممکن است خودتان یا شریک جنسی‌تان هیج‌جنسگرا باشید، گوش کردن به این برنامه می‌تواند برای‌تان مفید باشد.
متن منتشر شده در اینجا تنها به منظور ارایه اطلاعات مفید درباره موضوعات مورد بحث است. نظرات و عقاید نویسنده لزوما نظر و عقیده سازمان آوت‌رایت نیست و مسئوليت مطالب مندرج در هر مطلب برعهدۀ نويسنده است.
