گفتگوی حسین علیزاده با برنامه ساعتِ خبر رادیو بی‌بی‌سی با موضوع نقض حقوق بشر دگرباشان جنسی ایرانی
درحالی‌که جمهوری اسلامی ایران همچنان برای روابط همجنس‌خواهانه مبتنی بر رضایت بین دو فرد، مجازات‌های سنگینی – از جمله اعدام – را اجرا می‌کند، صدای اعتراض جامعه جهانی به این موارد نقض حقوق بشر در ایران بیش از پیش بلندتر شده است. در دومین دوره بررسی ادواری وضعیت حقوق بشر ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در 31 اکتبر 2014، حداقل ده کشور – شامل بر آرژانتین، شیلی، اوروگوئه، اسپانیا، ایسلند، دانمارک، ایتالیا، کانادا، هلند و لوکزامبورگ – به دولت ایران در زمینه رفع تبعیض از همجنس‌گرایی و احترام به حقوق افراد دگرباش جنسی مقیم کشور، توصیه‌هایی ارائه دادند.
یکشنبه هفته گذشته، حسین علیزاده، هماهنگ‌کننده برنامه منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان اقدام آشکار، در برنامه ساعتِ خبر شبکه رادیویی بی‌بی‌سی حاضر شد تا در مورد نقض حقوق دگرباشان جنسی در ایران صحبت کند. او به‌طور مشخص در مورد تصورات اشتباه و مرسوم در رسانه‌ها از هویت و گرایش جنسی افراد صحبت کرد. همچنین او از این گفت که چطور برخی گزارش‌های فردی به اجبار به خورد جامعه داده می‌شود – توسط افرادی چون اعضای خانواده‌های افراد دگرباش جنسی – تا چنین افرادی را مجبور به جراحی اجباری تغییر کارکرد جنسی بکنند تا درنهایت افراد به جنسیت «مرسوم» جامعه دربیایند و از تبعیض رهایی یابند.
صحبت‌های حسین علیزاده را در اینجا می‌توانید به زبان انگلیسی گوش کنید و بخوانید.
بی‌بی‌سی: بگذارید بیشتر در مورد این روایت‌های دلخراش با حسین علیزاده از ایگل‌هِرک، در استودیوی خودمان در شهر نیویورک صحبت کنیم. حسین ممنون که همراه ما در برنامه ساعتِ خبر هستی. می‌شود بیشتر به ما در مورد وضعیت همجنس‌گرایان مرد و زن که در ایران زندگی می‌کنند، بگویی.
علیزاده: اساساً همجنس‌گرایی در ایران عملی است که برای دو مرد می‌تواند مجازات مرگ و برای زنان می‌تواند مجازاتی سنگین مانند شلاق در پی داشته باشد. وقتی موضوع عمل تغییر کارکرد جنسی مطرح باشد، دولت ایران مسیر متفاوتی را طی می‌کند. آنها اجازه چنین عملی را می‌دهند، اما در کشوری که هیچ صحبتی در موضوع هویت و گرایش جنسی مجاز نیست، افراد به‌نسبت در جواب این سوال سرگردان می‌شوند که آیا آنها همجنس‌گرای مرد، زن یا تراجنسیتی هستند. درون خود فرد سرگردانی فراوانی است که می‌خواهد هویت جنسی خودش را دریابد و همین‌طور فشار بسیار زیادی از سمت جامعه تحمیل می‌شود، چون جامعه احساس می‌کند اگر عمل تغییر کارکرد جنسی مجوز دارد، پس راهش همین است.
بی‌بی‌سی: این‌طور به‌نظر می‌رسد که نظام حاکم بر ایران به سرگردانی موجود درون افراد اضافه می‌کند.
علیزاده: قطعاً. دولت ایران راه تراجنسی بودن افراد را درمان شدن در نظر گرفته است. آنها عمل تغییر کارکرد جنسی را می‌فهمند و آن را قبول کرده‌اند، اما اگر شما واقعاً هم یک تراجنسیتی باشید و نخواهید عمل تغییر کارکرد جنسی را انجام بدهید، گزینه دیگری برای انتخاب در اختیار نخواهید داشت. دولت می‌گوید شما باید عمل تغییر کارکرد جنسی را انجام بدهید تا به عنوان یک فرد با هویت جنسی جدید پذیرفته شوید، در غیر این صورت موجودیت شما غیر قانونی است و درنتیجه مجازات خواهید شد.
بی‌بی‌سی: مأمورین دولتی چگونه متوجه می‌شوند یک فرد رابطه همجنس‌خواهانه دارد یا اینکه چه هویت جنسی‌ای دارد؟ آیا آنها متکی به گزارش‌های همسایه‌ها هستند؟ یا چیزهایی شبیه به این؟
علیزاده: خُب، یک راهش همین است. تعداد واقعاً گسترده‌ای از پیام‌های دگرباش‌هراس هر روزه توسط رسانه‌های وابسته به حکومت، مقامات کشوری، شخص رهبر تا یک سخنگو در مجلس شورای اسلامی پخش می‌شوند و تقریباً هر هفته حمله‌هایی به همجنس‌گرایی را از این طریق شاهد هستیم. مردم واقعاً اطلاعات نادرست زیادی در مورد هویت و گرایش جنسی دارند. مردم فکر می‌کنند که چنین رفتارهایی، نوعی انحراف جنسی یا رفتار منافی عفت عمومی است. اگر کسی متوجه بشود یک فرد از خانواده‌اش رفتار متفاوتی دارد، برای حفظ غیرت و آبرو، فرد را داخل خانواده تنبیه می‌کند یا به مأموران دولتی گزارش می‌دهد. درون جامعه حجم گسترده‌ای از باج‌خواهی دیده می‌شود. اگر همسایه شما متوجه بشود چه می‌کنید و اگر شما همجنس‌گرا یا تراجنسی باشید و همکارهای شما متوجه چنین موضوعی بشوند، بعد دیگر افراد جامعه شروع به باج‌خواهی از شما می‌کنند.
بی‌بی‌سی: جالب توجه است در پس جامعه چنین روندهایی در جریان است. تا جایی که متوجه شده‌ام، موضع رسمی حکومت این است که “در ایران همجنس‌گرا نداریم”. بگذارید به صدای رئیس‌جمهور سابق ایران، محمود احمدی‌نژاد در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک در سال 2007 گوش کنیم.
احمدی‌نژاد (کلیپ صوتی): در ایران ما مانند کشور شما، همجنس‌گرا نداریم. چنین افرادی در کشورمان نداریم. در ایران ما از این پدیده متنفر هستیم. نمی‌دانم چه‌کسی به شما گفته است ما دارای چنین افرادی هستیم.
بی‌بی‌سی: هنوز هم فکر می‌کنید موضع رسمی مقامات ایرانی همین باشد؟
علیزاده: قطعاً. سال گذشته محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران و برادر رئیس مجلس شورای اسلامی ایران، در شهر ژنو صحبت می‌کرد و علناً گفت که همجنس‌گرایان مشمول حق حیات نمی‌شوند. در روز جمعه گذشته، او مجدداً در شهر ژنو در طول دومین بررسی ادواری وضعیت حقوق بشر ایران (UPR) صحبت کرد. در آنجا گفت همجنس‌گرایی اساساً سبک زندگی‌ای است که از طرف غرب بر ایرانیان تحمیل شده است و دولت ایران چنین رفتاری را به رسمیت نمی‌شناسد.
بی‌بی‌سی: همین را در حرف‌های افرادی که به ترکیه رفته‌اند می‌شنویم. به‌هرحال، وضعیت در آنجا چگونه است؟
علیزاده: وقتی شما به عنوان یک پناهجو به ترکیه می‌روید، خودتان را در وضعیتی بسیار شکننده می‌بینید، چون شما از خانواده‌تان دور هستید، چون خانواده‌تان اساساً شما را از خود رانده است. هرچند در ترکیه هم با حجم گسترده‌ای از رفتارهای همجنس‌گراهراس و تراجنسیتی‌هراس روبرو می‌شوید، مخصوصاً در اجتماعات کوچک‌تر این کشور. اگرچه در ترکیه همجنس‌گرا یا تراجنسیتی بودن غیر قانونی نیست، اما ننگ اجتماعی گسترده‌ای همراه آن است. پناهجویان بایستی سال‌ها در ترکیه بمانند تا پرونده‌شان در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل بررسی شود.
